سیاست‌گذاری ناکارآمد به افت صادرات فولاد رسید

به گزارش معدن نیوز -در هفته پیش رو گمرک آمار صادرات فولاد در نیمه نخست امسال را منتشر کرد. براساس آمار یاد شده ارزش صادرات محصولات فولادی ایران در نیمه اول سال جاری (۱ فروردین تا ۳۱ شهریور) به ۲.۹ میلیارد دلار رسیده است. ایران در دوره شش ماهه نخست سال ۱۴۰۳ به میزان ۵.۷ میلیون تن محصولات فولادی صادر کرده است. صادرات محصولات فولادی در نیمه نخست امسال نسبت به نیمه اول سال قبل از آن ۱۴ درصد کاهش ارزش و ۱۳ درصد کاهش وزن را نشان می‌دهد. خبر یاد شده حکایت از ناکارآمدی سیاست‌های تدوین شده در حوزه فولاد و ارز را دارد. فعالان صنعت فولاد نیز در طول ماه‌های گذشته بارها نسبت به وقوع چنین چالشی در زنجیره فولاد هشدار داده بودند.

یک کارگر معدن زغال‌سنگ طرزه بر اثر حادثه کار جان باخت

شانزدهم مهر یک کارگر معدن زغال‌سنگ‌ طزره از مجموعه شرکت زغال‌سنگ البرز شرقی بر اثر گیر افتادن در پشت واگن در تونل مادر (اکلن وینچ) به شدت مصدوم شد و با وجود انتقال به بیمارستان، جان باخت. مدیرعامل البرز شرقی درباره جزئیات فوت کارگر معدن در طزره گفت: این کارگر ۵۳ ساله بر اثر واژگونی واگن جان خود را از دست داده و علت حادثه از سوی پزشکی قانونی و بازرسان در دست بررسی است.

این حادثه درحالی رخ داد که هنوز چند هفته از حادثه معدن زغال‌سنگ در منطقه طبس که به کشته شدن 52 کارگر منتهی شد، نگذشته است. گزارش مقدماتی حادثه معدن طبس که توسط کمیته معدن و صنایع معدنی آماده شده در نشست کمیسیون صنایع و معادن پس از بررسی لازم توسط اعضاء کمیسیون به تصویب رسید.

زهرا سعیدی مبارکه سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه برخی قوانین مانند حداکثر استفاده از توان تولید داخل نیاز به اصلاح دارد زیرا اثربخشی آن زیر 20 درصد است، ادامه داد: ابهامات و موانع اجرای کامل قانون حداکثر استفاده از توان تولید داخل باید مشخص گردد تا در صورت نیاز اصلاح شود.

در ادامه باید خاطرنشان کرد که مدیر ایمنی، بهداشت و محیط زیست ایمیدرو با بیان اینکه ایمنی در معادن طبق قانون معادن بر عهده وزارت صمت و طبق قانون کار بر عهده وزارت کار است، گفت: بعضاً بازرسی از معادن در فاصله زمانی چهار تا پنج سال آن هم توسط غیر متخصص‌ها انجام می‌شود.

کاهش ۶۰۰ میلیون دلاری ارزش صادرات زنجیره فولاد

بر اساس آمار صادرات فولاد طی نیمه نخست امسال، ارزش صادرات زنجیره فولاد کشور، 16 درصد معادل تقریبی 600 میلیون دلار کاهش داشته است. درهمین‌حال شاهد کاهش قابل توجه ۲۵ درصدی حجم صادرات فولاد میانی (شمش و اسلب) در این بازه زمانی بودیم. میزان صادرات آهن اسفنجی نیز در شرایطی که تولید آن بیش از 11 درصد رشد داشته، افت 34 درصدی داشته است. حجم صادرات گندله سنگ آهن ۱۶ درصد رشد داشته اما ارزش صادراتی آن حدود ۲ درصد افت داشته است. افزایش عجیب ۳۲ درصدی حجم صادرات مقاطع طویل فولادی در حالی به ثبت رسیده که صادرات اکثر کارخانجات نوردی به دلیل الزام به بازگشت ارز صادراتی به نرخ نیما به فروش‌های صادراتی ریالی تبدیل شده بوده است. 

آمار و ارقام یاد شده حکایت از ان دارد که سیاست‌های ارزی بانک مرکزی و الزام به پیمان‌سپاری ارزان مانع صادرات و بازگشت ارز حاصل از صادرات شده است. در همین‌حال پیش‌بینی می‌شود بخشی از صادرات زنجیره فولاد توسط کارت‌های بازرگانی اجاره‌ای انجام گرفته است. با توجه به وابستگی تولید در زنجیره فولاد به صادرات، این مهم از اهمیت بیشتری برخوردار است.

3 نیروگاه برق معدن و صنایع معدنی در مسیر بهره‌برداری

تامین برق صنایع معدنی به چالش جدی پیش روی فعالان این صنعت بدل شده است. بخشی از این محدودیت در سایه عدم سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های انرژی حاصل شده و درنتیجه بسیاری از صنایع به اینحوزه ورود کرده‌اند. به این ترتیب شاهد تولید برق توسط صنایع برای رفع کمبودهای این بخش هستیم. میزان پیشرفت نیروگاه های فولاد بوتیا 130 مگاوات - بخار(96.43)، فاز اول شرکت ملی مس تجدیدپذیر 30 مگاوات (90.68)، فولاد مبارکه تجدیدپذیر 30 مگاوات (73.95درصد) رسیده است و در مسیر راه‌اندازی قرار دارند. این برنامه‌ریزی با مشارکت و سرمایه‌گذاری شرکت‌های معدن و صنایع معدنی و راهبری ایمیدرو و همچنین در راستای اجرای ماده 4 قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق است. میزان پیشرفت نیروگاه های در دست احداث صنایع و معادن تا پایان شهریورماه سال جاری به 42 درصد رسید. امید می‌رود با راه‌اندازی نیروگاه‌های یاد شده، بخش بزرگی از مشکلات صنایع در تامین برق مرتفع شود.

تقسیط حقوق دولتی معادن متوقف شد

با توجه به نظر دیوان محاسبات، بخشنامه وزارت صمت مبنی بر توقف فرآیند تقسیط حقوق دولتی معادن نشان از یک تحول مهم در سیاست‌گذاری‌های حوزه معدن در کشور دارد. این تصمیم ضمن تأثیرگذاری بر شرکت‌های معدنی و درآمدهای دولت، می‌تواند بر سایر بخش‌های اقتصاد نیز اثرگذار باشد. بااین‌وجود باید خاطرنشان کرد که فعالان بخش معدن در سال‌های اخیر نسبت به افزایش حقوق دولتی معادن گلایه‌مند بوده و خواستار اصلاح این شرایط بوده‌اند. بدون تردید توقف پرداخت حقوق دولتی معادن به‌صورت تقسیطی، چالش‌هایی را برای فعالان این بخش به دنبال خواهد داشت.

کاهش تولید سیمان کشور به دلیل ناترازی انرژی

ناترازی انرژی در سال‌های اخیر ضربات جدی را به تولید صنعت سیمان تحمیل کرده است. مشاور فنی انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان کشور گفت: ایران ظرفیت تولید سالانه بیش از ۸۰ میلیون تن سیمان را دارد اما هم‌اکنون به دلیل برخی محدودیت‌ها ۱۰ میلیون کمتر از این ظرفیت تولید می‌شود. سعید محمودی افزود: هم اکنون حدود ۷۸ کارخانه سیمان در کشور با ۱۰۰ کوره فعال وجود دارد که از این تعداد ۶۸ واحد کارخانه تولید سیمان خاکستری و ۱۰ واحد نیز سیمان سفید تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می کنند. بدون تردید تولید با ظرفیت پایین از بهره‌وری تولید می‌کاهد و ضربات جدی را به عملکرد صنایع سیمان کشور تحمیل می‌کند.

افزایش جهانی تولید محصولات بالادستی زنجیره مس

از مس به سبب کاربردهایش در صنعت با عنوان فلز آینده یاد می‌شود. تولید محصولات بالادستی زنجیره مس جهانی طی 7 ماهه میلادی، افزایش یافت به طوری که در این مدت تولیدات و همچنین ظرفیت مس تصفیه شده و معادن مس با رشد همراه شد. فعالان مس جهانی از ابتدای ماه ژانویه تا پایان جولای 2024 میلادی، با 5.9 درصد افزایش، حدود 16 میلیون و 96 هزار تن مس تصفیه شده تولید کردند. این رقم در مدت مشابه سال 2023 میلادی، 15 میلیون و 205 هزار تن بود.

قیمت جهانی مس طی 2 هفته اخیر، 2 بار از مرز 10 هزار دلار عبور کرد اما در اواخر هفته گذشته، این روند کاهشی شد و در روز هفدهم مهر ماه 1403 به حدود 9757 دلار در تن رسید. فروش مس در رنج بالای قیمتی حکایت از بازار خوب این فلز سرخ‌رنگ دارد.