زمستان سخت در انتظار صنایع؛
چالش‌های تأمین گاز و پیامدهای آن بر تولید
پایگاه خبری معدن نیوز -با نزدیک شدن به فصل زمستان، نگرانی‌ها درباره تامین گاز برای صنایع کشور افزایش یافته است. هر ساله با کاهش دمای هوا و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، صنایع با چالش‌های جدی در تامین گاز مورد نیاز خود مواجه می‌شوند. این وضعیت، نه تنها بر تولید کارخانه‌ها و صنایع بزرگ تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند ضربه سنگینی به اقتصاد صنعتی کشور وارد کند.
به گزارش معدن نیوز -با نزدیک شدن به فصل زمستان، نگرانی‌ها درباره تامین گاز برای صنایع کشور افزایش یافته است. هر ساله با کاهش دمای هوا و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی، صنایع با چالش‌های جدی در تامین گاز مورد نیاز خود مواجه می‌شوند. این وضعیت، نه تنها بر تولید کارخانه‌ها و صنایع بزرگ تأثیر منفی می‌گذارد، بلکه می‌تواند ضربه سنگینی به اقتصاد صنعتی کشور وارد کند.
چالش‌های ناشی از کاهش عرضه گاز
در سال‌های اخیر، یکی از مشکلات اصلی صنایع در فصول سرد سال، کاهش سهمیه گاز بوده است. با توجه به اینکه در زمستان، اولویت توزیع گاز به بخش خانگی اختصاص می‌یابد، بسیاری از صنایع به ناچار مجبور به کاهش تولید یا استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند مازوت می‌شوند. این کاهش سهمیه، به ویژه در صنایع انرژی‌بر مانند فولاد، پتروشیمی و سیمان، به کاهش بهره‌وری و حتی توقف برخی خطوط تولید منجر می‌شود.
صنایع فولادی، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان گاز، در این زمینه آسیب‌پذیرتر هستند. کاهش فشار گاز یا قطع موقت آن، می‌تواند بر روند تولید و حتی کیفیت محصولات تولیدی تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، این چالش‌ها در صنایع پتروشیمی نیز مشهود است؛ جایی که گاز به عنوان خوراک اصلی کارخانه‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.
پیامدهای استفاده از سوخت‌های جایگزین
در شرایط کاهش دسترسی به گاز، بسیاری از صنایع به استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند مازوت یا گازوئیل روی می‌آورند. اگرچه این راهکار موقت می‌تواند به جلوگیری از توقف تولید کمک کند، اما مشکلات زیست‌محیطی و افزایش هزینه‌ها را به همراه دارد. استفاده از مازوت به‌عنوان سوخت جایگزین، باعث افزایش آلایندگی هوا می‌شود و به تبع آن، مشکلات زیست‌محیطی در مناطق صنعتی کشور را تشدید می‌کند.
علاوه بر این، استفاده از سوخت‌های مایع، هزینه تولید را به طور قابل‌توجهی افزایش می‌دهد. هزینه‌های بالای خرید سوخت‌های جایگزین، می‌تواند منجر به کاهش سودآوری و رقابت‌پذیری صنایع شود. در نتیجه، افزایش قیمت نهایی محصولات صنعتی و فشار بر مصرف‌کنندگان نهایی نیز یکی از پیامدهای احتمالی این وضعیت است.
تأثیر بر صادرات و رقابت‌پذیری جهانی
قطع یا کاهش گاز صنایع می‌تواند مستقیماً بر صادرات کشور تأثیر بگذارد. صنایع معدنی و فلزی، که بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ایران را تشکیل می‌دهند، در صورت مواجهه با مشکلات در تامین انرژی، قادر به تولید و ارسال محصولات به بازارهای جهانی نخواهند بود. این موضوع می‌تواند جایگاه ایران در بازارهای بین‌المللی را تضعیف کرده و فرصت‌هایی که کشورهای رقیب به دنبال آن هستند را برایشان فراهم کند.
در سال‌های اخیر، برخی از کشورها به دنبال جایگزینی محصولات فولادی و پتروشیمی ایران در بازارهای بین‌المللی بوده‌اند. مشکلات تامین گاز و کاهش تولید صنایع، این روند را تشدید کرده و موجب از دست دادن بخشی از بازارهای صادراتی می‌شود.
راهکارهای پیشنهادی برای کاهش مشکلات
برای جلوگیری از بروز این مشکلات در زمستان پیش رو، راهکارهای مختلفی مطرح شده است. یکی از این راهکارها، بهبود زیرساخت‌های تولید و توزیع گاز است. افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی گاز و ارتقاء خطوط انتقال گاز به مناطق صنعتی، می‌تواند به کاهش مشکلات ناشی از افت فشار گاز کمک کند.
همچنین، توسعه و تقویت سیستم‌های مدیریت مصرف انرژی در صنایع، می‌تواند به بهینه‌سازی مصرف گاز و جلوگیری از هدررفت آن کمک کند. استفاده از فناوری‌های نوین در فرآیندهای تولید و افزایش بهره‌وری انرژی نیز از دیگر راهکارهایی است که می‌تواند به کاهش مشکلات صنایع در فصل زمستان کمک کند.
با توجه به اهمیت گاز در تامین انرژی صنایع و نقش حیاتی آن در تولید، هرگونه کاهش یا قطع دسترسی به این منبع، می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشد. صنایع بزرگ کشور، به‌ویژه در بخش‌های فولاد، پتروشیمی و سیمان، به شدت به تامین پایدار گاز وابسته‌اند. در نتیجه، لازم است دولت و نهادهای مرتبط، با برنامه‌ریزی دقیق و اتخاذ تدابیر لازم، از بروز بحران‌های احتمالی در زمستان پیش رو جلوگیری کنند.