معدن‌نیوز بررسی کرد:
چین بیشتر از زغال‌سنگ، انرژی پاک ساخت
چین در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری عظیمی در انرژی‌های تجدیدپذیر کرده و ظرفیت تولید انرژی پاک را به مراتب بیشتر از زغال‌سنگ افزایش داده است. با این حال، گزارش‌ها نشان می‌دهد که نزدیک به نیمی از این ظرفیت عظیم به دلیل مشکلات زیرساختی و سیاست‌گذاری، بلااستفاده مانده است. این موضوع چالش‌های پیش روی بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی پاک جهان را برجسته می‌کند.
چین در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری عظیمی در انرژی‌های تجدیدپذیر کرده و ظرفیت تولید انرژی پاک را به مراتب بیشتر از زغال‌سنگ افزایش داده است. با این حال، گزارش‌ها نشان می‌دهد که نزدیک به نیمی از این ظرفیت عظیم به دلیل مشکلات زیرساختی و سیاست‌گذاری، بلااستفاده مانده است. این موضوع چالش‌های پیش روی بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی پاک جهان را برجسته می‌کند.
گسترش چشمگیر انرژی تجدیدپذیر
چین در سال 2024 بیش از 300 گیگاوات ظرفیت جدید انرژی تجدیدپذیر، عمدتاً از طریق نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، به شبکه خود اضافه کرد. این رقم از کل ظرفیت تولید برق بسیاری از کشورها بیشتر است و نشان‌دهنده تعهد چین به کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است. در مقابل، ظرفیت جدید زغال‌سنگ در همین دوره به مراتب کمتر بوده و تنها کسری از سرمایه‌گذاری‌های انرژی پاک را تشکیل می‌دهد. این جهش در راستای اهداف کربن‌صفر چین تا سال 2060 انجام شده و تلاشی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است.
چالش‌های استفاده از ظرفیت انرژی پاک
با وجود این پیشرفت، چین با مشکلاتی در بهره‌برداری کامل از ظرفیت انرژی تجدیدپذیر خود مواجه است. داده‌ها نشان می‌دهد که حدود 40 تا 50 درصد از انرژی تولیدی نیروگاه‌های بادی و خورشیدی به دلیل محدودیت‌های شبکه، عدم تطابق عرضه و تقاضا، و اولویت‌دهی به زغال‌سنگ در برخی مناطق، به هدر می‌رود. این پدیده که به «کاهش تولید» (curtailment) معروف است، به‌ویژه در مناطقی مانند مغولستان داخلی و سین‌کیانگ که مزارع عظیم بادی و خورشیدی دارند، شایع است. زیرساخت‌های قدیمی شبکه برق و ناهماهنگی بین تولید و مصرف انرژی از عوامل اصلی این مشکل هستند.
چرا زغال‌سنگ همچنان اولویت دارد؟
با وجود سرمایه‌گذاری کلان در انرژی پاک، زغال‌سنگ همچنان نقش مهمی در تأمین انرژی چین ایفا می‌کند، به‌ویژه در زمان‌های اوج مصرف. برخی مقامات محلی به دلیل نگرانی از قطعی برق، ترجیح می‌دهند به نیروگاه‌های زغال‌سنگی متکی باشند. این موضوع باعث شده که حتی در مناطقی با ظرفیت بالای انرژی تجدیدپذیر، نیروگاه‌های زغال‌سنگی همچنان فعال بمانند و استفاده از انرژی پاک محدود شود. علاوه بر این، فقدان سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی پیشرفته، مانند باتری‌های بزرگ‌مقیاس، مانع از مدیریت بهتر انرژی‌های متناوب بادی و خورشیدی شده است.
فرصت‌ها و گام‌های بعدی
کارشناسان معتقدند که چین برای استفاده کامل از ظرفیت انرژی پاک خود نیاز به اصلاحات ساختاری دارد. ارتقای شبکه برق، توسعه فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی، و ایجاد سیاست‌های تشویقی برای اولویت‌دهی به انرژی تجدیدپذیر می‌تواند این چالش‌ها را برطرف کند. چین همچنین در حال آزمایش بازارهای تجارت کربن و پروژه‌های نوآورانه مانند نیروگاه‌های خورشیدی شناور است که می‌توانند بهره‌وری را افزایش دهند. این اقدامات نه‌تنها به تحقق اهداف اقلیمی چین کمک می‌کند، بلکه می‌تواند الگویی برای سایر کشورها باشد.
جمع‌بندی
چین با شتاب بی‌سابقه‌ای در حال گسترش انرژی‌های تجدیدپذیر است، اما موانع زیرساختی و سیاست‌گذاری باعث شده نیمی از این ظرفیت عظیم بلااستفاده بماند. حل این چالش‌ها می‌تواند چین را به پیشگام جهانی در انرژی پاک تبدیل کند و نقش کلیدی در مبارزه با تغییرات اقلیمی ایفا کند.