دستور اجرایی ترامپ برای آغاز استخراج از معادن اعماق دریا

در اقدامی بحثبرانگیز، رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، با صدور یک دستور اجرایی، روند اکتشاف و استخراج مواد معدنی ارزشمند از بستر اقیانوسها در آبهای داخلی و بینالمللی را تسریع کرد؛ اقدامی که به گفته کارشناسان، تهدیدی جدی برای اکوسیستمهای شکننده و کمترشناختهشدهی اعماق دریاست و با قوانین بینالمللی نیز در تعارض قرار دارد.
در اقدامی بحثبرانگیز، رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، با صدور یک دستور اجرایی، روند اکتشاف و استخراج مواد معدنی ارزشمند از بستر اقیانوسها در آبهای داخلی و بینالمللی را تسریع کرد؛ اقدامی که به گفته کارشناسان، تهدیدی جدی برای اکوسیستمهای شکننده و کمترشناختهشدهی اعماق دریاست و با قوانین بینالمللی نیز در تعارض قرار دارد.
رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترامپ، در تاریخ ۲۴ آوریل با امضای یک دستور اجرایی، روند اکتشاف و استخراج مواد معدنی ارزشمند از بستر اقیانوسها در آبهای داخلی و بینالمللی را تسریع کرد. این اقدام که به شدت بحثبرانگیز شده، به گفته منتقدان، تهدیدی برای اکوسیستمهای ارزشمند و کمتر شناخته شده دریایی است و مقررات بینالمللی درباره معدنکاری در اعماق دریا را نادیده میگیرد.
معدنکاران عمدتاً به دنبال گرههای فلزی به اندازه سیبزمینی هستند که در عمق ۴۰۰۰ تا ۵۵۰۰ متری بستر اقیانوسها قرار دارند. این گرهها حاوی مواد معدنی همچون نیکل، کبالت و منیزیم هستند که در ساخت باتریها و سایر کاربردهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرند.
همزمان، تعرفههای تجاری وضعشده توسط ترامپ، احتمالاً هزینه واردات این مواد معدنی، بهویژه از چین بهعنوان یکی از صادرکنندگان اصلی، را افزایش خواهد داد.
وزیر امور خارجه آمریکا، مارکو روبیو، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) نوشت: دستور اجرایی امروز رئیسجمهور صراحتاً بیان میکند: این ایالات متحده است – نه چین – که بهطور مسئولانه استخراج منابع معدنی بستر دریا را رهبری خواهد کرد و زنجیرههای تأمین مواد معدنی حیاتی را با همکاری شرکا و متحدان خود تأمین خواهد کرد.
با این وجود، این اقدام احتمالاً موجب نارضایتی بسیاری از متحدان واشنگتن خواهد شد.
شرکتهای معدنی سالهاست که چشم به منطقه کلاریون-کلیپرتون (CCZ) در اقیانوس آرام مرکزی دوختهاند. تخمین زده میشود منابع نیکل، کبالت و منیزیم این منطقه بیش از مجموع منابع خشکی جهان باشد.
اما تاکنون فعالیت شرکتها به دلیل نظارت و مقررات اتحادیه جهانی مرتبط با اقیانوسها یعنی مرجع بینالمللی بستر دریا (ISA) متوقف مانده است؛ جایی که ۱۶۹ کشور عضو (به علاوه اتحادیه اروپا) در حال تدوین قوانین بینالمللی برای استخراج از بستر دریا هستند.
آمریکا عضو ISA نیست و دولت ترامپ ادعا میکند میتواند با استناد به «قانون منابع معدنی سخت بستر دریا» مصوب سال ۱۹۸۰، مجوز استخراج در آبهای بینالمللی را صادر کند.
لتیشیا کاروالیو، دبیرکل ISA، در بیانیهای که برای پایگاه خبری Mongabay ارسال کرد، اعلام کرد: هرگونه بهرهبرداری تجاری از منابع بستر بینالمللی دریا بدون مجوز رسمی این مرجع، نقض آشکار قوانین بینالمللی محسوب میشود.
پیش از صدور این دستور اجرایی، در ماه مارس شرکت معدنی کانادایی The Metals Company اعلام کرده بود که «فرایند اخذ مجوز از ایالات متحده» برای استخراج در منطقه کلاریون – کلیپرتون را آغاز کرده است.
مدیرعامل این شرکت، جرارد بارون، به نیویورک تایمز گفته بود:ما قایقی داریم که آماده تولید است، تنها مجوز شروع عملیات را کم داریم.
اکنون آمریکا نیز به جمع کشورهایی مانند نروژ و ژاپن پیوسته که به دنبال استخراج از آبهای داخلی خود هستند. بهطور نمونه، در ۱۵ آوریل، شرکت آمریکایی Impossible Metals درخواست اجارهای برای استخراج از آبهای اطراف ساموآی آمریکا به دولت ارائه کرد.
دانشمندان هشدار دادهاند که معدنکاری میتواند به اکوسیستمی آسیب بزند که هنوز در مراحل ابتدایی شناخت آن هستیم.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۳ نشان داد که در منطقه CCZ دستکم ۵۰۰۰ گونه جدید برای علم شناسایی شده است.
کِلسِی لامپ، مدیر کارزار اقیانوسی سازمان Environment America، در بیانیهای گفت: ما هنوز چیزهای زیادی برای کشف درباره اعماق ناشناخته اقیانوسها داریم، جایی که موجودات بینظیر با مشقت به حیات ادامه میدهند. این غرورآمیز است که فکر کنیم میتوانیم این اکوسیستمهای بکر را بهطور دائمی برای دسترسی به موادی آسیب بزنیم که جایگزینهای دیگری هم برایشان وجود دارد.