معدن‌نیوز بررسی کرد:

نبرد هند با آلودگی هوا با شیوه‌های نوین

پرهام کریمی
نبرد هند با آلودگی هوا با شیوه‌های نوین

نبرد هند با آلودگی به معنای واقعی کلمه به جنگ تبدیل شده است. برای پاکسازی هوای آلوده دهلی، مقامات اکنون به طور منظم از "توپ‌های ضد دود" در سراسر پایتخت استفاده می‌کنند که این راهکار موقتی نشان‌دهنده ناامیدی است. چرا که آلودگی هوا، دشمن شماره یک سلامت عمومی در هند، سالانه جان حدود ۲ میلیون نفر را می‌گیرد.

نبرد هند با آلودگی به معنای واقعی کلمه به جنگ تبدیل شده است. برای پاکسازی هوای آلوده دهلی، مقامات اکنون به طور منظم از “توپ‌های ضد دود” در سراسر پایتخت استفاده می‌کنند که این راهکار موقتی نشان‌دهنده ناامیدی است. چرا که آلودگی هوا، دشمن شماره یک سلامت عمومی در هند، سالانه جان حدود ۲ میلیون نفر را می‌گیرد.

با این حال، تحقیقات جدید نشان می‌دهد که شاید بتوان با ابزاری انتزاعی‌تر، یعنی نیروهای بازار، بر این معضل غلبه کرد.

طی پنج سال گذشته، هیئت کنترل آلودگی گجرات (GPCB)، نهاد ناظر ایالت گجرات در غرب هند، برنامه‌ای مبادله‌ای برای انتشار آلودگی در شهر سورت اجرا کرده است. این برنامه بر اساس مدل‌های بازار کربن‌محور کشورهای غربی است، اما به جای کربن، مجوزهای آلودگی معامله می‌شوند. شرکتی که می‌خواهد از حد تعیین‌شده ناظر برای انتشار ذرات فراتر رود، باید مجوزی از شرکتی خریداری کند که هنوز به این حد نرسیده است. این معامله متقابل به کاهش کلی آلودگی کمک می‌کند.

یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که این استراتژی موفق بوده است. نیکلاس رایان از دانشگاه ییل و همکارانش از یک آزمایش تصادفی کنترل‌شده استفاده کرده‌اند تا بررسی کنند آیا این سازوکار باعث کاهش آلودگی می‌شود یا خیر. آن‌ها دریافتند که کارخانه‌هایی که در این برنامه مبادله‌ای شرکت کرده‌اند، ۲۰ تا ۳۰ درصد کمتر از سایر کارخانه‌ها آلاینده منتشر کرده‌اند. به گفته رایان، این برنامه که مورد استقبال نیز قرار گرفته است، به شرکت‌ها شفافیت و انعطاف بیشتری بخشیده است.

این مطالعه همچنین ضعف‌های قوانین پیشین “دستور و کنترل” را که هنوز در بیشتر نقاط هند برقرار است، نمایان می‌کند. در این سیستم، کارخانه‌ها موظف هستند تجهیزاتی نصب کنند که آلودگی را کاهش دهند و مقامات به طور دوره‌ای از آن‌ها بازرسی می‌کنند تا بررسی کنند آیا انتشار آلاینده‌های آن‌ها از حد مجاز پایین‌تر است یا خیر.

اما این سیستم مؤثر نیست. پیش از اجرای برنامه بازار مبادله آلودگی در سورت، حدود ۳۰ درصد از شرکت‌های این شهر آستانه آلودگی را نقض می‌کردند. نظارت بر این شرکت‌ها به صورت پراکنده انجام می‌شد و اجرای قوانین ضعیف بود. نهادهای ناظر در سراسر هند با کمبود نیرو مواجه‌اند و پیگیری کارخانه‌ها، به ویژه کارخانه‌های کوچک، برای آن‌ها دشوار است. بسیاری از شرکت‌ها نیز در تأمین هزینه فناوری‌های لازم برای کاهش آلودگی مشکل دارند.

بازار از کارایی بیشتری برخوردار است. شرکت‌های بزرگ‌تر دریافته‌اند که خرید مجوز ارزان‌تر از سرمایه‌گذاری در کاهش آلودگی است. به‌طور کلی، پژوهشگران تخمین می‌زنند که کاهش آلودگی منافع سلامتی به ارزش حداقل ۲۵ برابر هزینه‌های اجرای این برنامه به همراه داشته است. این یافته‌ها به‌ویژه برای سیاست‌گذاران که با معضل اساسی اقتصاد هند دست‌وپنجه نرم می‌کنند، دلگرم‌کننده است.

آیا موفقیت سورت را می‌توان تکرار کرد؟

برخلاف کربن، ذرات معلق یک آلودگی موضعی هستند و بنابراین مبادله آلودگی تنها در خوشه‌های صنعتی که تعداد آن‌ها در سراسر هند به صدها مورد می‌رسد، امکان‌پذیر است. با این حال، چیراگ بهیمانی، یکی از طراحان بازار سورت، می‌گوید هیچ دلیلی وجود ندارد که بازارهای مشابه در این خوشه‌ها ایجاد نشوند. سال گذشته، بازاری برای آلودگی در احمدآباد راه‌اندازی شد و پژوهشگران با نهاد ناظر ایالت ماهاراشترا نیز برای معرفی بازاری جهت آلاینده دی‌اکسید گوگرد همکاری می‌کنند.

این بازارها برای موفقیت به داده‌های قابل اعتماد نیاز دارند. در سال‌های منتهی به آغاز برنامه سورت، نهاد ناظر به نصب سیستم‌های پایش مداوم انتشار (CEMS) در کارخانه‌های این شهر کمک کرد. این دستگاه‌ها که در مجاری و دودکش‌ها نصب می‌شوند، می‌توانند غلظت آلاینده‌ها را به صورت لحظه‌ای رصد کنند. نهاد ملی ناظر بر آلودگی هند اکنون اعلام کرده است که شرکت‌های با آلودگی بالا باید سیستم‌های مشابهی را نصب کنند.

این سنسورها و داده‌های بهبودیافته به یکی از نقاط ضعف رژیم‌های موجود رسیدگی می‌کنند و نظارت بر انتشار آلودگی را آسان‌تر می‌سازند. اما راه‌اندازی یک بازار و اجرای شرایط آن به ظرفیت اداری بیشتری نیاز دارد.

در سورت، این فرآیند سال‌ها طول کشید، چرا که مقامات GPCB و مدیران کارخانه‌ها آموزش‌های لازم را دریافت کردند. به گفته کارتیک گانسان از شورای انرژی، محیط‌زیست و آب، یک اندیشکده، هر جا که بازارهای جدید راه‌اندازی شوند، به سرمایه‌گذاری و قانون‌گذاری مشابهی نیاز خواهد بود. البته بازارها به تنهایی نمی‌توانند بر آلودگی هوا غلبه کنند، چرا که انتشارهای صنعتی تنها ۳۰ درصد از آلودگی هوا را تشکیل می‌دهند. با این حال، برای مالیات‌دهندگان هندی، این بازارها به‌نظر می‌رسد که بسیار مقرون‌به‌صرفه‌تر از توپ‌های ضد دود باشند.