جنگ تجاری آمریکا و چین؛
میدان نبرد فناوری و تاثیر آن بر شرکت‌های نیمه‌رسانا
جنگ تجاری مداوم میان آمریکا و چین شدت یافته است و فناوری به میدان اصلی این درگیری تبدیل شده است. آنچه ابتدا به عنوان اختلافی بر سر تراز تجاری آغاز شد، اکنون به رویارویی استراتژیک برای برتری فناوری تبدیل شده است.
جنگ تجاری مداوم میان آمریکا و چین شدت یافته است و فناوری به میدان اصلی این درگیری تبدیل شده است. آنچه ابتدا به عنوان اختلافی بر سر تراز تجاری آغاز شد، اکنون به رویارویی استراتژیک برای برتری فناوری تبدیل شده است.
در چند سال اخیر، ایالات متحده محدودیت‌های صادراتی خود را تشدید کرده و دسترسی چین به فناوری‌های پیشرفته نیمه‌رسانا که برای هوش مصنوعی (AI)، فناوری 5G و ابررایانش حیاتی هستند، محدود کرده است. شرکت‌های بزرگی مانند NVIDIA، Micron Technology، Intel و Qualcomm در میانه این درگیری گرفتار شده‌اند و با چالش‌های قانونی و بازاری مواجه‌اند که می‌تواند چشم‌انداز رشد آن‌ها را به خطر بیندازد.
اقدامات اخیر، شامل کنترل‌های صادراتی وزارت بازرگانی آمریکا بر تراشه‌های هوش مصنوعی پیشرفته و ابزارهای تولید تراشه، با هدف مهار پیشرفت‌های فناوری چین اجرا شده است. این محدودیت‌ها که با اهداف امنیت ملی آمریکا همسو هستند، زنجیره تامین نیمه‌رسانا را مختل کرده و تنش‌های اقتصادی را تشدید کرده‌اند. در پاسخ، چین نیز محدودیت‌هایی بر صادرات فلزات کمیاب که برای تولید نیمه‌رساناها ضروری هستند، اعمال کرده است.
این جنگ تجاری محیطی دشوار برای شرکت‌های فناوری آمریکایی ایجاد کرده که به بازار چین وابسته‌اند. با ورود به سال 2025، این تنش‌ها ممکن است جریان درآمدی، زنجیره تامین و احساسات سرمایه‌گذاران را تحت تاثیر قرار دهد. در ادامه، تاثیرات این چالش‌ها بر چهار شرکت بزرگ نیمه‌رسانا بررسی می‌شود.
NVIDIA
شرکت NVIDIA طی سه سال گذشته از محدودیت‌های دولت آمریکا حمایت کرده است. در سال 2022، فروش تراشه‌های A100، A100X و H100 این شرکت به چین و روسیه ممنوع شد. در سال 2023، ایالات متحده محدودیت‌های جدیدی برای فروش تراشه‌های AI A800 و H800 که مخصوص بازار چین طراحی شده بودند، اعمال کرد.
امسال نیز، صادرات تراشه‌های پیشرفته A100 و H100 به چین که یکی از بازارهای کلیدی توسعه هوش مصنوعی محسوب می‌شود، ممنوع شد. این محدودیت‌ها بر درآمد، حاشیه سود و جریان نقدی NVIDIA تاثیر منفی می‌گذارد و توانایی آن در پشتیبانی از مشتریان فعلی و تکمیل توسعه محصولات جدید را تضعیف می‌کند.
Micron Technology
میکرون مدت‌هاست که در این کشمکش گرفتار شده است. فروش تراشه در چین بیش از 10 درصد از درآمد کل این شرکت را تشکیل می‌دهد. در اکتبر 2022، آمریکا صادرات برخی تراشه‌های پیشرفته به چین را ممنوع کرد. در سال 2023، اداره فضای مجازی چین فروش محصولات Micron در صنایع داخلی کلیدی را به دلایل امنیت ملی محدود کرد.
این اقدامات متقابل می‌تواند چشم‌انداز این شرکت را که پیش از این نیز با تقاضای ضعیف برای تراشه‌های حافظه روبرو بود، به خطر بیندازد. ماهیت چرخه‌ای بازار تراشه‌های حافظه، همراه با این تنش‌های ژئوپلیتیکی، می‌تواند نوسانات مالی Micron را در سال 2025 تشدید کند.
Intel
در سال 2023، 27 درصد از کل درآمد Intel از مشتریان چینی حاصل شد. این شرکت به دلیل وابستگی به چین برای تولید و ایالات متحده برای تحقیق و توسعه با چالش‌های منحصربه‌فردی مواجه است.
تصمیم اخیر چین برای جایگزینی تراشه‌های تولید آمریکا با نمونه‌های داخلی تا سال 2027 و همچنین لغو مجوزهای صادرات تراشه Intel به شرکت هوآوی توسط دولت آمریکا، به طور بالقوه می‌تواند بر درآمد این شرکت تاثیر بگذارد.
اگرچه Intel به شدت در تجارت ریخته‌گری خود سرمایه‌گذاری کرده تا وابستگی به تولید در چین را کاهش دهد، اما به ثمر نشستن این تلاش‌ها ممکن است سال‌ها طول بکشد.
Qualcomm
کوالکام که بخش عمده‌ای از تجارت خود را به چین اختصاص داده و چندین واحد تولیدی در این کشور دارد، از جنگ تجاری آمریکا و چین متضرر شده است. در اوایل سال 2024، دولت آمریکا مجوز صادرات تراشه‌های این شرکت به هوآوی را لغو کرد.
سیاست‌های چین، از جمله برنامه «ساخت چین 2025» که هدف آن دستیابی به 70 درصد خودکفایی در نیمه‌رساناها تا سال 2025 است، می‌تواند مشتریان فعلی Qualcomm را قادر سازد تا تراشه‌های خود را تولید کنند.
جنگ فناوری آمریکا و چین چالشی بزرگ برای شرکت‌های نیمه‌رسانای آمریکایی ایجاد کرده است. این شرکت‌ها نه تنها با اثرات فوری محدودیت‌های صادراتی و اقدامات تلافی‌جویانه دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بلکه با تغییرات ساختاری بلندمدت در زنجیره‌های تامین جهانی و پویایی‌های رقابتی نیز روبرو هستند.
سرمایه‌گذاران باید با احتیاط عمل کنند و تحولات این درگیری را از نزدیک دنبال کنند، زیرا این مسائل می‌تواند به طور قابل توجهی مسیر رشد صنعت نیمه‌رساناها را در سال 2025 تحت تاثیر قرار دهد.