محدودیت‌های پکن بر مواد خام آمریکا دردسر می‌سازد

کارخانه‌های ذوب مس چین، که با کمبود مواد اولیه و کاهش حاشیه سود دست‌وپنجه نرم می‌کنند، حالا با یک چالش جدید روبه‌رو شده‌اند: محدودیت‌های پکن بر واردات مواد خام از ایالات متحده. این تصمیم در پاسخ به تعرفه‌های ۳۴ درصدی آمریکا بر کالاهای چینی اعمال شده و احتمالاً از ماه آینده صادرات ضایعات مس آمریکا به چین را متوقف خواهد کرد.

این موضوع برای صنعتی که حدود یک‌پنجم ضایعات مس وارداتی خود را در سال گذشته از آمریکا تأمین کرده، ضربه‌ای سنگین محسوب می‌شود.

چین، بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده مس تصفیه‌شده جهان، سال‌هاست با کمبود سنگ مس مواجه است. این کمبود باعث شده کارخانه‌ها به ضایعات مس به‌عنوان جایگزینی برای سنگ معدنی روی بیاورند.

در سال 2023، حدود 30 درصد از تولید مس تصفیه‌شده چین از ضایعات تأمین شد. اما حالا با توقف احتمالی واردات از آمریکا، پیش‌بینی می‌شود حجم ضایعات وارداتی از این کشور در چهار ماه اول سال به 100 هزار تن یا کمتر کاهش یابد، در حالی که سال گذشته این رقم نزدیک به 440 هزار تن بود.

تأثیر بر زنجیره تأمین و بازار جهانی محدودیت‌های جدید نه‌تنها کارخانه‌های چینی را تحت فشار قرار می‌دهد، بلکه بازار جهانی مس را نیز متأثر می‌کند. کاهش عرضه ضایعات مس از آمریکا، کارخانه‌های چینی را مجبور به جست‌وجوی منابع جایگزین خواهد کرد. با این حال، کمبود جهانی سنگ مس، یافتن خریداران جدید برای صادرکنندگان آمریکایی را آسان‌تر می‌کند، مگر اینکه کشورهای دیگر نیز تعرفه‌های مشابهی اعمال کنند.

از سوی دیگر، صادرات کنسانتره مس آمریکا به چین نیز کاهش چشمگیری خواهد داشت و پیش‌بینی می‌شود از 460 هزار تن در سال 2024 به 50 تا 70 هزار تن در سال جاری برسد. هرچند این حجم تنها کمتر از 2 درصد از کل خریدهای چین را تشکیل می‌داد و تأثیر آن کمتر از ضایعات خواهد بود.

چالش‌های داخلی کارخانه‌های چینی کارخانه‌های ذوب مس چین مدت‌هاست که با مشکلات متعددی دست‌به‌گریبان‌اند. افزایش ظرفیت تولید در سال‌های اخیر، رقابت شدید برای مواد اولیه را به دنبال داشته و هزینه‌های فرآوری (TC/RC) به سطوح منفی سقوط کرده است. این بدان معناست که کارخانه‌ها برای تبدیل کنسانتره به فلز تصفیه‌شده باید پول بپردازند، وضعیتی که سودآوری را به شدت کاهش داده است. اگرچه برخی کارخانه‌ها به استفاده از ضایعات مس روی آورده‌اند، محدودیت‌های جدید می‌تواند این راهکار را نیز مختل کند. این وضعیت ممکن است کارخانه‌ها را به کاهش تولید، تعویق پروژه‌های جدید یا حتی تعطیلی موقت مجبور کند، همان‌طور که برخی از آن‌ها در سال گذشته چنین اقداماتی را انجام دادند.

واکنش بازار و چشم‌انداز آینده

خبر محدودیت‌های چین، بازارهای جهانی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. سرمایه‌گذاران چینی در هفته گذشته به دلیل نگرانی از تنش‌های تجاری، سرمایه‌گذاری بی‌سابقه‌ای در صندوق‌های مبتنی بر طلا انجام دادند. در همین حال، انتظار می‌رود قیمت‌های مصرف‌کننده در چین برای دومین ماه متوالی در وضعیت کاهش باقی بماند و قیمت‌های کارخانه‌ای نیز به روند نزولی 30 ماهه خود ادامه دهند.

از سوی دیگر، اگر سیاست‌های جدید آمریکا برای بازسازی صنعت تولید داخلی (از جمله فرآوری فلزات) موفق شود، ممکن است عرضه‌های آینده مس آمریکا به مصرف داخلی اختصاص یابد، که فشار بیشتری بر بازارهای جهانی وارد خواهد کرد. با این حال، چین اعلام کرده که ابزارهای سیاستی کافی برای مقابله با شوک‌های خارجی در اختیار دارد و به رشد اقتصاد خود در سال 2025 خوش‌بین است.