معدن‌نیوز بررسی کرد:

شرط‌بندی بر روی افزایش تقاضای لیتیوم

پرهام کریمی
شرط‌بندی بر روی افزایش تقاضای لیتیوم

برای توسعه‌دهندگان نخستین کارخانه هیدروکسید لیتیوم در بریتانیا، افتتاح این ماه نشان‌دهنده‌ی شرط‌بندی روی تقاضای آینده برای فلزی است که نقش کلیدی در انتقال به انرژی پاک دارد، اما قیمت آن افت شدیدی داشته است.

برای توسعه‌دهندگان نخستین کارخانه هیدروکسید لیتیوم در بریتانیا، افتتاح این ماه نشان‌دهنده‌ی شرط‌بندی روی تقاضای آینده برای فلزی است که نقش کلیدی در انتقال به انرژی پاک دارد، اما قیمت آن افت شدیدی داشته است.

کارخانه‌ی «کرنیش لیتیوم» که در منطقه‌ی روستایی کرنوال در جنوب انگلستان قرار دارد، یک هفته پس از اعلام خبر برنامه‌ی شرکت معدنی «ریو تینتو» برای خرید «آرکادیوم لیتیوم» رونمایی شد. این معامله، ریو تینتو را به سومین تولیدکننده‌ی بزرگ ماده‌ای تبدیل می‌کند که در باتری‌های خودروهای الکتریکی استفاده می‌شود. جنرال موتورز نیز تقریباً یک میلیارد دلار در یک معدن لیتیوم در ایالات متحده سرمایه‌گذاری کرده است؛ با این اعتقاد که کاهش قیمت ناشی از عرضه‌ی مازاد و فروش پایین خودروهای الکتریکی، پایدار نخواهد بود.

جرمی راتال، مدیرعامل کرنیش لیتیوم که از زمان تأسیس این شرکت در سال ۲۰۱۶ حدود ۹۸ میلیون پوند سرمایه‌ جذب کرده است، با وجود نگرانی از قیمت‌های پایین کنونی، به چشم‌انداز بلندمدت لیتیوم اطمینان دارد. او گفت: «این همیشه ترسناک‌ترین زمان است اما بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری نیز هست زیرا می‌دانید که این ضعف قیمت پایدار نیست.» او افزود: «ریو تینتو باید همان چیزی را ببیند که ما نیز می‌توانیم ببینیم.»

کشورهای جهان به‌دنبال دسترسی به مواد معدنی حیاتی برای دستیابی به اهداف کربن صفر هستند. طبق داده‌های شرکت اطلاعات مواد معدنی Benchmark، تا سال ۲۰۴۰ با کمبود جهانی ۱.۴ میلیون تن لیتیوم روبه‌رو خواهیم بود. بسیاری از کشورها همچنین برای کاهش وابستگی به چین که بر زنجیره‌های تأمین بسیاری از مواد معدنی مهم تسلط دارد، فشار می‌آورند.

در بریتانیا، علاقه‌ی صنعت و دولت به تقویت زنجیره‌های تأمین، مجموعه‌ای از شرکت‌ها را ترغیب کرده است تا در بخش لیتیوم داخلی سرمایه‌گذاری کنند. شرکت‌های خودروسازی نظیر نیسان و جگوار لندرور (متعلق به تاتا) نیز در حال توسعه‌ی کارخانه‌های باتری‌سازی هستند. اما کارشناسان می‌گویند توسعه‌ی یک صنعت داخلی با چالش‌هایی نظیر ناکافی بودن مشوق‌های دولتی، قیمت بالای انرژی و سیستم برنامه‌ریزی کند مواجه است.

«نایجل رید»، تحلیلگر سابق و یکی از سرمایه‌گذاران اولیه کرنیش لیتیوم، اظهار داشت که «توجیه سرمایه‌گذاری چند صد میلیون دلاری دشوار است مگر آنکه نوعی کمک دولتی وجود داشته باشد، چه با یک قیمت تضمینی برای محصول یا سرمایه‌گذاری بیشتر.»

لیتیوم را می‌توان از سنگ‌ها استخراج کرد یا از آب‌های نمکی مانند دریاچه‌های نمکی آمریکای جنوبی. بر اساس پیش‌بینی گروه تحقیقاتی Faraday، بریتانیا تا سال ۲۰۴۰ برای تولید باتری‌های داخلی به ۱۳۵ هزار تن لیتیوم کربنات معادل نیاز خواهد داشت، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۵ تنها ۲۵ هزار تن بوده است.

در حال حاضر، بریتانیا هیچ معدنی در مقیاس تجاری برای لیتیوم ندارد. اما مرکز پیشرفت فناوری‌های پیشرانه که به‌دنبال تسریع در انتقال به انرژی پاک است، تخمین زده که این کشور می‌تواند تا سال ۲۰۳۰ حدود ۵۶,۵۰۰ تن لیتیوم تولید کند.

کرنیش لیتیوم که از دولت خواسته است هدف تولید داخلی ۵۰ هزار تن در سال را تعیین کند، امیدوار است با استخراج لیتیوم از گرانیت و آب‌های نمکی زیرزمینی کرنوال، تولید لیتیوم در بریتانیا را افزایش دهد. این شرکت که سال گذشته زیانی ۸.۶ میلیون پوندی ثبت کرده بود، قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ حدود ۲۵ هزار تن در سال تولید کند؛ مقداری که برای تأمین بیش از ۵۰۰ هزار خودروی الکتریکی کافی است.

قیمت لیتیوم در ۱۲ ماه گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته و در حال حاضر حدود نیمی از سطح ۲۰ هزار دلاری است که کرنیش لیتیوم آن را برای انگیزه‌ی توسعه‌ی منابع جدید لازم می‌دانست. این شرکت انتظار دارد که پروژه‌ی استخراج گرانیت آن با قیمتی پایین‌تر از این سطح سودآور باشد، اما قیمت دقیق را افشا نکرده است.

ایمریس لیتیوم، که یک سرمایه‌گذاری مشترک بین یک شرکت چندملیتی فرانسوی و یک استارت‌آپ بریتانیایی است، برنامه دارد تا سال ۲۰۳۰ در پروژه‌ای معدنی هم‌جوار در کرنوال، حدود ۲۱ هزار تن لیتیوم در سال تولید کند؛ پروژه‌ای که هزینه‌ی آن حدود ۵۷۵ میلیون پوند برآورد شده است.

کارخانه‌ی نمایشی کرنیش لیتیوم نمونه‌هایی از هیدروکسید لیتیوم برای مشتریان مانند خودروسازان تولید خواهد کرد و این شرکت در حال نهایی‌کردن مطالعه‌ای است که هزینه‌ی مقیاس‌بندی عملیات استخراج گرانیت خود را مشخص می‌کند. ورشان گوکول، مدیر مالی شرکت، گفت که هزینه‌ها نسبت به سرمایه‌گذاری برآوردی ۲۴۳.۸ میلیون دلار در سال ۲۰۲۲ بیشتر خواهد بود که بخشی از آن به دلیل تورم است.

سرمایه‌گذار آمریکایی «تک‌مت» که توسط دولت آمریکا حمایت می‌شود، به همراه صندوق ثروت ملی بریتانیا و گروه خصوصی سرمایه‌گذاری Energy & Minerals، سال گذشته مبلغ ۶۷ میلیون دلار به کرنیش لیتیوم تزریق کردند و اعلام کردند که این مبلغ می‌تواند با دور دوم تا سقف ۲۱۰ میلیون دلار ادامه یابد. برایان منل، مدیرعامل تک‌مت، اظهار داشت که پروژه‌ی لیتیوم آن‌ها «در پایین‌ترین حد منحنی هزینه‌ی جهانی قرار نخواهد گرفت، اما در بالاترین نیز نخواهد بود.»

تأمین لیتیوم تنها آغاز یک زنجیره‌ی تأمین پیچیده است و کارشناسان بر نیاز بریتانیا به سرمایه‌گذاری در فرآوری و بازیافت مواد معدنی برای توسعه‌ی یک صنعت داخلی تأکید می‌کنند.

به گفته‌ی کالین چرچ، مدیرعامل مؤسسه‌ی مواد، مواد معدنی و معدن، اگرچه بخش بزرگی از استخراج در استرالیا و آمریکای جنوبی انجام می‌شود، «باید نگران فرآوری و ساخت باتری بود» تا وابستگی به چین کاهش یابد. بسیاری از معدن‌کاران لیتیوم، مواد خود را به فرآوری‌کنندگان چینی ارسال می‌کنند که آن را به هیدروکسید یا کربنات لیتیوم تبدیل کرده و سپس به خودروسازان می‌فروشند.

جف تاونسند، بنیان‌گذار انجمن مواد معدنی حیاتی، گفت: «حفر آن از زمین و ارسال به جای دیگری امنیت تأمین شما را افزایش نمی‌دهد.»

کرنیش لیتیوم قصد دارد هیدروکسید لیتیوم تولید کند که اولین مورد در بریتانیا خواهد بود. سرمایه‌گذاری مشترک Imerys نیز برنامه دارد که در محل فرآوری کرده و کربنات لیتیوم به فروش برساند. در همین حال، شرکت‌های Tees Valley Lithium و Green Lithium نیز درصدد احداث پالایشگاه‌هایی در بریتانیا هستند.

از جمله موانع توسعه‌ی صنعت لیتیوم می‌توان به کمبود نیروی کار ماهر، هزینه‌های بالای انرژی و فرآیند کند برنامه‌ریزی اشاره کرد. اندیشکده‌ی Green Alliance نیز معتقد است که کمک‌های مالی بیشتری از سوی دولت، به‌دلیل بازار رقابتی جهانی برای جذب سرمایه‌گذاری ضروری است.

دولت اعلام کرد که «به‌طور نزدیک با صنعت همکاری خواهد کرد تا پتانسیل تولید مواد معدنی حیاتی را در داخل کشور محقق کند.» Evove، شرکتی که در حال توسعه‌ی فناوری استخراج لیتیوم از آب‌های نمکی است، اعلام کرد تأمین سرمایه در بریتانیا چالش‌برانگیز بوده و این شرکت به سرمایه‌گذاران آمریکایی روی آورده است. این شرکت تاکنون ۲۰ میلیون پوند جمع‌آوری کرده و قصد دارد دور تأمین مالی ۵۰ میلیون دلاری را سال آینده اجرا کند.