در دومین همایش ملی گوهرشناسی و کانی‌های صنعتی مطرح شد:

بهره‌گیری از هوش مصنوعی در شناسایی گوهرسنگ‌ها

وجیهه کردبچه
بهره‌گیری از هوش مصنوعی در شناسایی گوهرسنگ‌ها

دومین همایش ملی گوهرشناسی و کانی‌های صنعتی ایران امروز، ۵ دی‌ماه ۱۴۰۳ با حمایت هلدینگ آرنا در دانشگاه فردوسی مشهد رسماً آغاز به کار کرد.

دومین همایش ملی گوهرشناسی و کانی‌های صنعتی ایران امروز، ۵ دی‌ماه ۱۴۰۳ با حمایت هلدینگ آرنا در دانشگاه فردوسی مشهد رسماً آغاز به کار کرد.

این همایش که تا ۷ دی‌ماه ادامه خواهد داشت، همزمان با رونمایی از طرح ملی اشتغال‌زایی در صنعت گوهرسنگ کشور، از پیشرفت‌های جدید در حوزه اکتشافات، آموزش و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی در شناسایی گوهرسنگ‌ها خبر داد.

این همایش سه روزه فرصتی است تا فعالان و متخصصان صنعت گوهرسنگ و کانی‌های صنعتی کشور، دستاوردها و چالش‌های پیش‌روی این صنعت را مورد بررسی قرار دهند.

در کنار این همایش، طرح ملی اشتغال‌زایی در صنعت گوهرسنگ کشور رونمایی خواهد شد، طرحی که می‌تواند تحول بزرگی در ایجاد اشتغال و توسعه این صنعت داشته باشد.

ابومحمد هاشمی، مجری توسعه صنعت گوهرسنگ کشور، در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه به تاریخچه و وضعیت کنونی صنعت گوهرسنگ در ایران اشاره کرد.

وی با بیان اینکه تا پیش از تدوین سند ملی گوهرسنگ در سال ۱۴۰۰ هیچ کار جدی در این حوزه صورت نگرفته بود، به شش استراتژی کلان تدوین شده در این سند برای افق ۱۴۰۵ و ۱۴۱۰ اشاره کرد.

هاشمی همچنین افزود که گردش مالی جهانی گوهرسنگ‌ها، جواهرات و فلزات گرانبها بالغ بر ۱۲۰۰ میلیارد دلار است، اما سهم ایران از این بازار تنها حدود ۰.۲ درصد است.

وی علت این سهم اندک را مشکلات در زیرساخت‌ها، آموزش و سایر اجزای زنجیره ارزش دانست.

هاشمی همچنین از اکتشافات گوهرسنگ‌ها در ۱۱ استان کشور خبر داد و گفت که در این اکتشافات به محدوده‌های امیدبخش دست یافته‌اند.

در راستای توسعه آموزش، هاشمی اظهار کرد که با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای کشور، ۱۰ کارگاه گوهرتراشی در استان‌های مختلف کشور ایجاد شده است و مراکز آموزشی در این زمینه راه‌اندازی شده است. یکی دیگر از دستاوردهای ما در این بخش رونمایی از مرکز اعتبارسنجی گوهرسنگ‌ها در کرج بود که با تجهیز به جدیدترین دستگاه‌های دنیا، آماده است تا جهش بزرگی در صنعت گوهرسنگ ایجاد کند.

هاشمی همچنین از برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی برای تکنسین‌های فیروزه در دانشگاه نیشابور خبر داد که با حمایت ایمیدرو آغاز خواهد شد.

رزم‌آرا، دبیر اجرایی همایش، نیز در سخنان خود از چندین اقدام بزرگ نسبت به همایش قبلی خبر داد و گفت که یکی از این اقدامات، انتشار مجله تخصصی گوهرشناسی و کانی‌های صنعتی است که مجوز آن از وزارت ارشاد اخذ شده و اولین شماره آن در اردیبهشت ماه سال آینده منتشر خواهد شد.

وی همچنین اشاره کرد که ایران دارای قدمت ۹ هزارساله در تولید فیروزه است و تحقیقی جدید نشان داده که ۷۰ درصد فیروزه موجود در استان تقلبی است.

به گفته‌ی وی در زمینه نوآوری‌های علمی، برای اولین بار در این صنعت از هوش مصنوعی برای شناسایی گوهرسنگ‌ها استفاده شده است.

رزم‌آرا توضیح داد که با استفاده از هوش مصنوعی، دقت شناسایی فیروزه به ۹۵ درصد رسیده است. همچنین با افزودن یک لایه نانو به فیروزه، جلای این سنگ به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.

خسرو ابراهیمی، دبیر علمی همایش، نیز در سخنانی درباره جایگاه مشهد در صنعت گوهرشناسی گفت که این شهر توانسته است از رقبای بزرگی مانند بمبئی و بانکوک پیشی بگیرد و عنوان شهر جهانی گوهرشناسی را کسب کند.

وی افزود: کشور ما به لحاظ کمیت و کیفیت ذخایر معدنی یکی از غنی‌ترین کشورهای دنیاست، اما با مشکلات زیادی در قوانین معدنی و مدیریت این بخش روبرو هستیم.

ابراهیمی همچنین بر لزوم ارتقای سطح آموزش در رشته گوهرشناسی تاکید کرد و از عدم وجود متخصصین این حوزه در برخی دانشگاه‌ها انتقاد کرد.

در ادامه، نازپرور، رئیس خانه معدن استان خراسان رضوی، به رتبه نخست این استان در تنوع معدنی و پروانه‌های بهره‌برداری اشاره کرد و افزود: از ۸۱ نوع ماده معدنی کشور، ۵۳ نوع آن در استان خراسان رضوی وجود دارد.

وی همچنین گفت که یکی از مشکلات اساسی این صنعت، خودتحریمی‌ها و واردات سنگ‌های تراش‌خورده از چین و هند است که مشکلات زیادی برای فعالان این بخش ایجاد کرده است.

نازپرور همچنین به مشکلات زیرساختی و ناترازی انرژی اشاره کرد و گفت که با وجود این مشکلات، محقق شدن رشد ۱۳ درصدی در برنامه هفتم توسعه در بخش معدن و گوهرسنگ‌ها بعید به نظر می‌رسد.

وی بر لزوم جذب سرمایه‌گذار در این صنعت و ایجاد ارتباط موثر با بازار جهانی تاکید کرد.

کیوان خانزاده، مدیرعامل هلدینگ صنعتی آرنا، حامی دومین همایش ملی گوهرشناسی و کانی‌های صنعتی، در سخنانی چالش‌های پیش روی صنعت گوهرسنگ را مورد بررسی قرار داد و با اشاره به ورود این هلدینگ به عنوان معین شهر تربت از آذرماه، بر لزوم توجه جدی به این صنعت تأکید کرد.

خانزاده با انتقاد از عدم حضور مقامات استانی در این همایش، یکی از مهم‌ترین مشکلات صنعت گوهرسنگ را بی‌توجهی به آن دانست و افزود: یکی از چالش‌های اصلی ما عدم جدی گرفتن این صنعت است که باعث ایجاد موانعی در مسیر توسعه آن می‌شود.

وی همچنین بر اهمیت نقش بخش خصوصی در این صنعت تأکید کرد و گفت: بخش خصوصی می‌تواند در این حوزه فعال شود، اما با محدودیت‌های مالی روبروست و به دلیل بودجه محدود، ناچار است به جنبه‌های اقتصادی و سودآوری توجه کند.

مدیرعامل هلدینگ آرنا صادرات همچنین توضیح داد: صادرات تنها گزینه‌ای است که می‌تواند بازارهای خارجی را برای این صنعت باز کند. در همین راستا، هلدینگ آرنا جم تفاهم‌نامه‌ای را در زمینه صادرات به امضا رسانده است.

وی با ابراز تأسف از موقعیت کنونی ایران در زمینه صادرات فیروزه، گفت: اینکه امارات با منابع محدودتر توانسته در این زمینه موفقیت‌های چشمگیری به دست آورد و جایگاه نخست را در خلیج فارس داشته باشد، برای ما جای تاسف دارد.

خانزاده همچنین در خصوص برنامه‌های صادراتی هلدینگ آرنا اظهار داشت: در طرح ما، ۹۵ درصد از فیروزه تولیدی به صادرات اختصاص خواهد یافت، اما برای موفقیت در این مسیر، نیاز به حمایت‌های جدی و هماهنگی‌های بیشتر داریم.