معدن‌نیوز بررسی کرد:

اروپا امیدوار است اوکراین را به یک جوجه‌تیغی فولادی تبدیل کند

پرهام کریمی
اروپا امیدوار است اوکراین را به یک جوجه‌تیغی فولادی تبدیل کند

دورنمای برقراری آتش‌بس بین روسیه و اوکراین همچنان دور از دسترس است و اروپا در ایجاد یک "نیروی اطمینان‌بخش" برای حمایت از آن پیشرفت کندی داشته است. کمک‌های نظامی آمریکا رو به کاهش است و به نظر می‌رسد که بدون تمدید توسط دونالد ترامپ، که بعید به نظر می‌رسد، به زودی کاملاً متوقف شود.

دورنمای برقراری آتش‌بس بین روسیه و اوکراین همچنان دور از دسترس است و اروپا در ایجاد یک “نیروی اطمینان‌بخش” برای حمایت از آن پیشرفت کندی داشته است. کمک‌های نظامی آمریکا رو به کاهش است و به نظر می‌رسد که بدون تمدید توسط دونالد ترامپ، که بعید به نظر می‌رسد، به زودی کاملاً متوقف شود.

حامیان اوکراین معتقدند بهترین راه برای تضمین امنیت این کشور، چه با آتش‌بس و چه بدون آن، این است که اوکراین به قدری مسلح شود که شکست‌ناپذیر به نظر آید. به همین منظور، در ۱۹ مارس، کمیسیون اروپا یک “استراتژی جوجه‌تیغی” دو بخشی را برای اوکراین ترسیم کرد.

نخستین بخش این طرح شامل خرید تسلیحات بیشتر از سوی اروپا به نمایندگی از اوکراین است که شامل مهمات، سامانه‌های تسلیحاتی و به‌ویژه موشک‌های دفاع هوایی می‌شود که برای حفاظت از شهرها و خطوط مقدم اوکراین حیاتی هستند.

در حال حاضر، یک مدل موفق به نام “مدل دانمارکی” وجود دارد که در آن دانمارک تسلیحات را مستقیماً از تولیدکنندگان اوکراینی خریداری می‌کند و به این ترتیب روند را تسریع می‌بخشد.

کایا کالاس، نخست‌وزیر سابق استونی و مسئول جدید سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیشنهاد کرده است که کمک‌های نظامی اتحادیه اروپا به اوکراین در سال ۲۰۲۵ به ۴۰ میلیارد یورو دو برابر شود. او همچنین خواستار افزایش هماهنگی بین دولت‌ها و تشویق شرکت‌های دفاعی برای بالا بردن تولید شده است.

بخش دوم این طرح بر تقویت تولید تسلیحاتی خود اوکراین متمرکز است. استدلال برای سرمایه‌گذاری در صنعت تسلیحاتی بومی اوکراین قانع‌کننده است. اوکراین در دوران اتحاد جماهیر شوروی یکی از تولیدکنندگان بزرگ تسلیحات بود، اما این صنعت پس از استقلال در سال ۱۹۹۱ عمدتاً از بین رفت. با این حال، هنگامی که روسیه سه سال پیش تهاجم تمام‌عیف خود را آغاز کرد، اوکراین از یک پایه مهندسی و یک بخش فناوری نوظهور پررونق برخوردار بود که می‌توانست از آن بهره ببرد.

آندری زاگورودنیوک، وزیر دفاع سابق اوکراین که اکنون ریاست مرکز استراتژی‌های دفاعی، یک اندیشکده در کی‌یف، را بر عهده دارد، می‌گوید: “این کشور از پایه‌های لازم برخوردار بود: یک بخش تولید قوی و تعداد زیادی مدرسه و دانشگاه مهندسی که افرادی با دانش بسیار تخصصی از آن‌ها به بخش دفاعی منتقل شدند. از سال ۲۰۲۲، توسعه به شدت فعال بوده است. یک فرآیند نوآوری مداوم در جریان است.” در حالی که خرید تسلیحات در غرب معمولاً سال‌ها طول می‌کشد، در اوکراین یک ایده می‌تواند ظرف چند ماه به یک سلاح در دست سربازان تبدیل شود.

سال گذشته، شرکت‌های تسلیحاتی اوکراین طبق گزارشی که در ماه مارس توسط مؤسسه اوکراینی برای آینده (UIF)، یک اندیشکده دیگر، منتشر شد، تجهیزات به ارزش ۱۰ میلیارد دلار تولید کردند. این رقم نشان‌دهنده افزایش سه برابری نسبت به سال ۲۰۲۳ و ده برابری نسبت به سال ۲۰۲۲ بود. بیش از ۸۰۰ شرکت خصوصی و دولتی در بخش دفاعی این کشور بیش از ۳۰۰,۰۰۰ کارگر ماهر را استخدام کرده‌اند.

الکساندر کامیشین، که بر صنعت دفاعی برای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، نظارت دارد، می‌گوید که تولید در سال جاری حدود ۱۵ میلیارد دلار خواهد بود، اما این بخش ظرفیت تولید حدود ۳۵ میلیارد دلار را دارد. تنها محدودیت، کمبود پول است که او امیدوار است متحدان به رفع آن کمک کنند. مشخص نیست که چه سهمی از نیازهای نیروهای مسلح اوکراین از طریق تولید داخلی تأمین می‌شود.

گزارش UIF این میزان را ۳۰ درصد تخمین زده، اما آقای زاگورودنیوک معتقد است که این رقم به ۵۰ درصد نزدیک‌تر است. آنچه تردیدی در آن نیست این است که تولید به طور پیوسته در حال افزایش است، با وجود حملات مداوم روسیه به کارخانه‌ها – برخی از آن‌ها پنج بار یا بیشتر مورد اصابت قرار گرفته‌اند.

در سال ۲۰۲۵، اوکراین قصد دارد پنج میلیون پهپاد FPV (پهپادهای دید اول شخص) و همچنین ۳,۰۰۰ موشک کروز تولید کند که این امر به لطف سرمایه‌گذاری‌های سنگین در این بخش امکان‌پذیر شده است. برخی از این تسلیحات به قدری مؤثر بوده‌اند که کشورهای غربی علاقه‌مند به خرید آن‌ها شده‌اند، از جمله سامانه‌های جنگ الکترونیک که اکنون در اوکراین پیشرفته‌تر از نمونه‌های موجود در روسیه و غرب است. نیکو لانگه، کارشناس دفاعی سابق آلمان، ادعا می‌کند که اوکراین در این زمینه از هر دو طرف پیشی گرفته است.

اما این طرح با موانعی روبه‌رو است. سال گذشته، خانم کالاس در تلاش برای تأمین مالی یک بسته تسلیحاتی ۲۰ میلیارد یورویی برای اوکراین شکست خورد. برخی او را متهم کردند که نتوانسته زمینه‌سازی دیپلماتیک لازم را برای جلب موافقت رهبران پیش از طرح این پیشنهاد انجام دهد. در نهایت، این بسته کاهش یافت: قرار است ۵ میلیارد یورو صرف مهمات شود.

خانم کالاس مصمم است این طرح را احیا کند. اگر او شکست بخورد، اروپا سریع‌ترین و مؤثرترین راه برای حمایت از ظرفیت دفاعی اوکراین را از دست خواهد داد.